Dasturlash tilini mustaqil o'rganish

Ko'pchiligimiz dasturlash tillarini o'rganish qiyin deb hisoblaymiz. Bu juda to'g'ri, chunki dastulash tilini o'rganish biror bil tilni o'rganish bilan teng. Albatta dunyoda osonlik bilan erishiladigan ishning o'zi yo'q. Agar siz dasturchi bo'lmoqchi bo'lsangiz unda quyidagi ketmaketlikni albatta bajaring:

1. Siz aslida dasturlash tilini nega o'rganmoqchi ekanligingizni aniqlab oling. Agar siz butunlay dasturchilik kasbini tanlagan bo’sangiz katta qiyinchiliklarga tayor turing. Sizni og’ir va mashaqatli yol kutmoqda. Lekin siz ko’zlagan maqsadingiz erishib dasturchiga aylansangiz sizni juda yaxshi hayot kutmoqda chunki siz zamonaviy uy joy, mashina va yaxshi ishga ega bo’lishingiz mumkun. Qiladigan ishingiz kampyuterda bir talay kodlarni terishgina holos. Sizda doim o’yin kulgu qilishga hatto sayohatlarda yurush uchun ham vaqt ham pul bo’ladi, buni unutmang.

Agarda siz o’z sohangizga yaqin bo’lgani uchun yoki qiziqishlaringiz tufayli dasturlash tilini o’rganmoqchi bo’lsangiz bu sizning karerangizda juda kerakli bo’ladi. Juda yaxshi kasbni tanlaganingizga o’zingizni ishontiring bir yoki ikki yildan keyin restaran yoki ofislarda kofe ichib notebukda ishlab o’tirishingizni tasavur qiling bu ajoyib bo’ladi.

2. O’z qiziqishingiz va yo’nalishingizni belgilab oling.

Sizni aslida nima qiziqtirishi muhum. Balki sizga web dasturlash(yani interet hizmatlari yoki sahifalarini yaratish) qiziqtirar balki smartfonlar uchun dasturlar yozmoqchidirsiz, yoki kamyuterlar uchun harhil qiziqarli va foydali dasturlar yaratishni hohlarsiz. Boshqa yo’nalishlar ham bor albatta lekin bu endigina dasturlashni boshlaganlar uchun mos yo’nalishlar. Har biri alohida malaka va boshqa boshqa dasturlash tillarini talab etadi. Siz o’z qiziqishlaringiz haqida o’ylab ko’ring.( bu yo’nalishlar haqida keying maqolamda to’liq yoritib beraman).

3. Albatta eng oson dasturlash tillaridan boshlash kerak.

Barcha dasturlash tillari harhil va harhil strukturaga ega. Siz dasturlash olamiga qadam qo’yish uchun eng osonlaridan birini tanlashingiz kerak yoki qadam qo’ymasdan yeqilib qolishingiz mumkun. O’rganish oson bo’lgan dasturlash tillariga PHP, JAVA, C, C++ va Python kiritsak bo’ladi. Bular orasida sizga Pythoni o’rganishni maslahat bergan bo’lardim chunki hozirgi kunda dasturchilar foydalanishi bo’yicha yetakchilaridan biri bo’lishiga qaramasdan judayam oson bo’lgan til. Kapyuter yoki mobil qurilmalar uchun dastur yaratish uchun Python, java va c++ yaxshi natija beradi. Web dasturlashni boshlash uchun albatta HTMLdan boshlash kerak.

4. Yaxshi qo’lanma toping.

Hozirda barcha tillarni o’zbekcha qo’lanmalari yoq, borlari ham qoniqarsiz darajada. Alisher Navoi nomidagi miliy kutubhonada juda ko’pdasturlash  tillarni rus tilidagi o’quv qo’lanmalari mavjud. Agarda siz ingiliz tilini yaxshi bilsangiz harbir dasturlash tilini rasmiy saytida yaxshi qo’lanmalar mavjud bo’ladi.

 

5. Boshlanishiga faqat kichik dasturchalar yozing.

Albatta hamma dasturchilar birinchi bo’lib “Hello, world” dasturini yozadilar. Siz bu dasturchani o’zgartirib ko’rin harhil qo’shimchalar qo’shing va harbir turdagi yaratgan kichik dasturchangiz ustida ko’proq o’ylaning. Agar sizning kampyuteringiz dasturlash tillarida ishlash imkoniyatini beruvchi dasturlarni ko’tarmayotgan bo’lsa yoki hali ularni o’rnatmagan bo’lsangiz rextester.com saytida siz o’z dasturlaringizni testdan o’tqazishingiz mumkun.

6. Algartimlash.

Siz dasturlar qanday ishlashini tushunib olishingiz kerak. Harqanday dastur algoritimlardan iborat(Yani ketmaket bajariladigan ishlardan iborat). Harqanday dasturni tuzishdan oldin hayolingizda yoki biror bir qog’ozda dasturingizni algaritimlab oling. Masalan:

(126 + x ) +( 10- 2) = 170 shu misolni yaratuvchi dasturni algaritim ketma ketligini tuzib olamiz.

1. 10 – 2 =8

2. 126 + x = 170 – 8

3. x =162 – 126

4. natijani chiqaramiz x = 36

 Boshqa dasturlarni yaratishdayam shunday yo’l tuting.

7. Dasturlarga missollar ko’ring.

Internetda siz ishlayatgan dasturlash tilida yozilgan dasturchalarga misollar mavjud ularni qidirib toping ko’ring o’rganinga va ularni o’zgartirishga harakat qiling( “Python examles” yoki java “examples” dib googledan qidirsela chiqadi).

8. Dasturlash okeaniga shong’ib keting.

Agar siz dasurlash bilan bir qatorda boshqa biror bir narsani o’rganayotgan bo’lsangiz, dasturlashni o’rganish juda qiyin bo’ladi. Hamma etiboringizni faqat yozayotgan dasturlaringizga qarating ovqatlanayotgandayam, tv ko’rayotgandayam hayolingizda dasturlash ko’dlari yordamida dasturlar tuzing.

9. Juda ko’p vaqt sarflang.

Ko’p dasturchilar kecalari bilan kampyuter oldidan qimir etmay o’z ustilarida ishlaydilar. Kunning barcha qisimini klavituradan qo’larini ko’tarmasdan o’tkazadilar. Agar juda uyqingiz kelsa kofe iching va ishni davom etitring, bu juda muhum jarayon. Siz faqat o’zingiz hohlagan paytagina kamyuter oldida o’tirib hohlagan paytingiz turib ketaversangiz natijani juda kech ko’rasiz.’

10. Boshqa dasturlash tiliga o’tish.

Agar siz tanlagan dasturlash tilidagi barcha narsani o’rganib bo’lgan bo’lsangiz avvalo bunga ishonch hosil qilib oling, murakkab darajadagi dasturlarni tuzing.

kalkuyator yoki qandaydir matinni muharirlovchi dasturlar tuzing va boshqa dasturlash tilini o’ganishni boshlashga shoshilmang chunki hali siz ko’rmagan narsalar ko’p bo’lishi mumkun. Kayingi tanlagan dasturlash tilingizni o’rganish sizga juda oson kechadi chunki dasturlash tillarini strukturasi juda o’xshashdir.

Asosiysi omad sizga yor bo’lsin aslo tanlagan yo’lingizdan qaytmang dasturlash olami juda qiziqarli va hayratlarga to’la olam.